چرا در بعضی روابط احساس میکنیم که نمیتوانیم خود واقعیمان باشیم؟
احساس اصالت، کلید داشتن یک رابطهی سالم و رضایتبخش است. اما چه میشود که در بعضی روابط، نقابی به چهره میزنیم و از نشان دادن خود واقعیمان هراس داریم؟ این احساس ناخوشایند میتواند ریشه در عوامل مختلفی داشته باشد. در این پست، به بررسی 12 نکته میپردازیم که ممکن است دلیل این احساس در روابط شما باشند: دلایل متعددی وجود دارد که باعث میشوند در یک رابطه احساس کنیم نمیتوانیم خود واقعیمان باشیم. این احساس میتواند ناشی از ترس، عدم اعتماد به نفس، تجربیات گذشته و یا حتی ویژگیهای شخصیتی طرف مقابل باشد.
- 💥
ترس از قضاوت شدن:
شاید عمیقاً نگران این هستید که طرف مقابل شما را به خاطر عقاید، علایق یا رفتارهایتان قضاوت کند و این قضاوت برای شما ناخوشایند باشد. - 💥
عدم اعتماد به نفس:
اگر احساس میکنید که به اندازهی کافی خوب نیستید، ممکن است تلاش کنید خودتان را مطابق با انتظارات فرضی طرف مقابل تغییر دهید. - 💥
تجارب ناخوشایند گذشته:
اگر در روابط قبلی به خاطر ابراز وجود خود تنبیه شدهاید، ممکن است در روابط جدید نیز احتیاط بیشتری به خرج دهید. - 💥
تمایل به جلب رضایت:
شاید آنقدر میخواهید که طرف مقابل از شما راضی باشد که ترجیح میدهید خواستههای خود را نادیده بگیرید. - 💥
ترس از طرد شدن:
یکی از بزرگترین ترسهای انسان، ترس از تنها ماندن است. ممکن است برای جلوگیری از طرد شدن، نقش بازی کنید. - 💥
فقدان مرزهای مشخص:
اگر مرزهای مشخصی در رابطه نداشته باشید، ممکن است احساس کنید که فضای کافی برای ابراز وجود ندارید. - 💥
تفاوتهای اساسی در ارزشها:
اگر ارزشهای شما با ارزشهای طرف مقابل تفاوتهای اساسی داشته باشد، ممکن است احساس کنید که نمیتوانید خودتان باشید. - 💥
فشار برای همرنگ شدن:
شاید احساس کنید که باید خودتان را با گروه یا جمعی که طرف مقابل به آن تعلق دارد، همرنگ کنید. - 💥
نیاز به کنترل:
اگر طرف مقابل نیاز زیادی به کنترل دارد، ممکن است احساس کنید که آزادی عمل ندارید و نمیتوانید خودتان باشید. - 💥
عدم همدلی از سوی طرف مقابل:
اگر طرف مقابل شما به احساسات و نیازهای شما همدلی نشان ندهد، ممکن است احساس کنید که دیده نمیشوید و شنیده نمیشوید. - 💥
نگرش کمالگرایانه:
اگر خودتان یا طرف مقابل نگرش کمالگرایانهای داشته باشید، ممکن است احساس کنید که باید همیشه بینقص باشید و این فشار باعث شود نتوانید خود واقعیتان را نشان دهید. - 💥
عدم صمیمیت عاطفی:
اگر در رابطه صمیمیت عاطفی وجود نداشته باشد، ممکن است احساس کنید که نمیتوانید آسیبپذیر باشید و خود واقعیتان را به اشتراک بگذارید.
این موارد تنها بخشی از دلایلی هستند که ممکن است باعث شوند در یک رابطه احساس کنید نمیتوانید خودتان باشید. شناسایی این دلایل، اولین قدم برای ایجاد یک رابطهی سالمتر و اصیلتر است. با شناخت دلایل پنهان و تلاش برای حل آنها، میتوانید رابطهای بسازید که در آن احساس امنیت، پذیرش و اصالت داشته باشید.
چرا در بعضی روابط احساس میکنیم خود واقعیمان نیستیم؟
1. ترس از قضاوت و پذیرفته نشدن
یکی از رایجترین دلایل این احساس، ترس از قضاوت شدن توسط طرف مقابل است.ما انسانها به طور غریزی به دنبال پذیرفته شدن و مورد تایید قرار گرفتن هستیم.وقتی احساس کنیم که اگر خود واقعیمان را نشان دهیم، ممکن است طرد شویم یا مورد انتقاد قرار بگیریم، ماسک به چهره میزنیم.این ترس میتواند ریشه در تجربیات گذشته داشته باشد.شاید در روابط قبلی به خاطر ابراز عقایدمان یا نشان دادن ضعفهایمان مورد سرزنش قرار گرفتهایم و حالا از تکرار آن تجربه میهراسیم.در ضمن، ممکن است تصویر کاملا مطلوبی از خود در ذهن طرف مقابل ساخته باشیم و بترسیم که با نشان دادن واقعیت، این تصویر خدشهدار شود.
اگر احساس میکنید که نمیتوانید در یک رابطه خودتان باشید، شاید لازم باشد درباره انتظارات خود و طرف مقابلتان صحبت کنید.
آیا واقعاً طرف مقابل شما به دنبال یک نسخه کاملا مطلوب است یا شما خودتان این فشار را احساس میکنید؟
2. ناامنی و کمبود اعتماد به نفس
وقتی از ارزش خود مطمئن نیستیم و به تواناییهایمان شک داریم، بیشتر احتمال دارد که به دنبال تایید دیگران باشیم.در این حالت، تلاش میکنیم تا خودمان را به شکلی نشان دهیم که فکر میکنیم مورد پسند طرف مقابل قرار میگیرد.این ناامنی میتواند باعث شود که ویژگیهای منحصر به فرد خود را پنهان کنیم و سعی کنیم شبیه دیگران باشیم.در این حالت، به جای اینکه از بودن در کنار طرف مقابل لذت ببریم، دائماً نگران این هستیم که آیا به اندازه کافی خوب هستیم یا نه.کار کردن روی افزایش اعتماد به نفس و پذیرش نقاط قوت و ضعف خود، کلید رهایی از این احساس است.
به خودتان یادآوری کنید که شما ارزشمند هستید، فارغ از اینکه دیگران چه فکری میکنند.
تمرینهای خود مراقبتی و توجه به نیازهای شخصیتان نیز میتواند در افزایش اعتماد به نفس موثر باشد.
3. عدم تطابق ارزشها و اهداف
اگر ارزشها و اهداف شما با طرف مقابلتان تفاوتهای اساسی داشته باشد، ممکن است احساس کنید که مجبورید برخی از جنبههای خودتان را پنهان کنید تا با او سازگار شوید. مثلا اگر شما فردی ماجراجو و اهل ریسک باشید، اما طرف مقابلتان به دنبال ثبات و امنیت باشد، ممکن است احساس کنید که نمیتوانید اشتیاق خود به تجربههای جدید را با او در میان بگذارید. در این حالت، به مرور زمان احساس نارضایتی و خستگی خواهید کرد، زیرا مجبورید بخشی از خودتان را سرکوب کنید. ارزشها و اهداف مشترک، بنیان یک رابطه پایدار و رضایتبخش را تشکیل میدهند. قبل از ورود به یک رابطه جدی، سعی کنید تا حد امکان با ارزشها و اهداف طرف مقابلتان آشنا شوید. آیا حاضرید برای حفظ رابطه، از برخی از ارزشهای خود چشمپوشی کنید؟
4. روابط ناسالم و کنترلگر
در یک رابطه ناسالم، یکی از طرفین سعی میکند تا طرف مقابل را کنترل کند و او را به شکلی که میخواهد درآورد. این کنترل میتواند به صورت مستقیم (مانند دستور دادن و تعیین کردن) یا به صورت غیرمستقیم (مانند بهرهگیری از احساس گناه و تحقیر) اعمال شود. در چنین رابطهای، شما احساس میکنید که حق ندارید خودتان باشید و باید مطابق میل طرف مقابل رفتار کنید. این نوع روابط به شدت مخرب هستند و میتوانند به سلامت روان شما آسیب جدی وارد کنند. اگر در یک رابطه کنترلگر هستید، به دنبال کمک گرفتن از یک متخصص باشید. هیچ کس حق ندارد شما را مجبور کند تا کسی باشید که نیستید.
5. نقش بازی کردن برای جلب توجه
گاهی اوقات، ما به دلیل نیاز به جلب توجه و تایید دیگران، نقش بازی میکنیم و سعی میکنیم خودمان را جذابتر یا جالبتر از آنچه که هستیم نشان دهیم. این رفتار معمولاً در اوایل رابطه بیشتر دیده میشود، زمانی که هنوز به شناخت کافی از طرف مقابل نرسیدهایم. با این حال، ادامه دادن این نقش بازی کردن در طولانی مدت خستهکننده و غیرممکن است. بهتر است از همان ابتدا خودتان باشید و به طرف مقابل اجازه دهید تا شما را همانطور که هستید بشناسد. این کار باعث میشود تا رابطه شما بر پایه صداقت و اعتماد بنا شود. تلاش برای جلب توجه با نقش بازی کردن، تنها باعث ایجاد یک تصویر غیرواقعی از شما میشود.
6. ترس از آسیبپذیری
آسیبپذیری به معنای نشان دادن احساسات، ضعفها و ترسهای خود به دیگران است. بسیاری از ما از آسیبپذیر بودن میترسیم، زیرا فکر میکنیم که این کار باعث میشود در معرض خطر قرار بگیریم. ترس از آسیبپذیری میتواند باعث شود که از به اشتراک گذاشتن افکار و احساسات واقعی خود با طرف مقابل خودداری کنیم و یک دیوار بین خودمان و او ایجاد کنیم. این دیوار باعث میشود که نتوانیم ارتباط عمیقی با طرف مقابل برقرار کنیم و احساس تنهایی و انزوا کنیم. آسیبپذیری کلید صمیمیت و نزدیکی در یک رابطه است. اگر میخواهید یک رابطه عمیق و معنادار داشته باشید، باید یاد بگیرید که آسیبپذیر باشید. البته آسیبپذیری باید با احتیاط و در یک فضای امن انجام شود.
7. انتظارات غیرواقعی از رابطه
اگر انتظارات غیرواقعی از رابطه داشته باشیم، ممکن است احساس کنیم که باید خودمان را تغییر دهیم تا به این انتظارات برسیم. مثلا اگر فکر کنیم که رابطه باید همیشه شاد و بینقص باشد، ممکن است از نشان دادن احساسات منفی خود به طرف مقابل خودداری کنیم. 
هیچ رابطهای کامل نیست و همه روابط فراز و نشیبهایی دارند. در مورد انتظارات خود از رابطه با طرف مقابل صحبت کنید و سعی کنید به یک درک مشترک برسید.
8. عدم شناخت کافی از خود
اگر شناخت کافی از خود نداشته باشیم، نمیتوانیم به طور کامل خودمان را در یک رابطه نشان دهیم. اگر ندانیم چه ارزشهایی داریم، چه نیازهایی داریم و چه چیزهایی برایمان مهم هستند، نمیتوانیم به طور با صداقت با طرف مقابل ارتباط برقرار کنیم. به همین دلیل، باید قبل از ورود به یک رابطه جدی، زمانی را صرف شناخت خود کنیم. به سوالاتی مانند “من چه کسی هستم؟”، “چه چیزهایی برایم مهم هستند؟” و “چه انتظاراتی از یک رابطه دارم؟” فکر کنید. خودآگاهی کلید داشتن روابط سالم و رضایتبخش است. هرچه بیشتر خودتان را بشناسید، بیشتر میتوانید در روابطتان خودتان باشید. تمرینهای مدیتیشن، نوشتن خاطرات و صحبت کردن با یک درمانگر میتواند به شما در شناخت خود کمک کند.
9. گذشته آسیبزا و الگوهای رفتاری نادرست
تجربیات گذشته، به ویژه تجربیات آسیبزا در دوران کودکی یا روابط قبلی، میتوانند الگوهای رفتاری نادرستی را در ما ایجاد کنند که باعث میشوند در روابط فعلی نتوانیم خود واقعیمان باشیم. مثلا اگر در کودکی به خاطر ابراز احساسات خود مورد تنبیه قرار گرفته باشیم، ممکن است در روابط فعلی از نشان دادن احساسات خود بترسیم. در ضمن، اگر در روابط قبلی خیانت دیده باشیم، ممکن است به سختی بتوانیم به طرف مقابل اعتماد کنیم و خودمان را به طور کامل به او نشان دهیم. در این موارد، کمک گرفتن از یک متخصص میتواند به ما کمک کند تا الگوهای رفتاری نادرست خود را شناسایی کنیم و راهکارهای جدیدی برای برقراری ارتباط سالمتر بیاموزیم. شفای زخمهای گذشته، کلید داشتن روابط سالم و رضایتبخش است. با خودتان مهربان باشید و به خودتان زمان بدهید تا التیام پیدا کنید.
10. تاثیر شبکههای اجتماعی و مقایسه خود با دیگران
شبکههای اجتماعی میتوانند تاثیر زیادی بر نحوه دید ما نسبت به خودمان و روابطمان داشته باشند. دیدن تصاویر و روایتهای کاملا مطلوب از زندگی دیگران، میتواند باعث شود که احساس کنیم زندگی ما به اندازه کافی خوب نیست و خودمان را با دیگران مقایسه کنیم. این مقایسه میتواند باعث شود که احساس کنیم باید خودمان را تغییر دهیم تا شبیه افرادی شویم که در شبکههای اجتماعی میبینیم. خودتان را با دیگران مقایسه نکنید و بر روی نقاط قوت و ویژگیهای منحصر به فرد خود تمرکز کنید. مصرف خود را از شبکههای اجتماعی محدود کنید و زمان بیشتری را صرف فعالیتهایی کنید که به شما احساس خوبی میدهند. شما ارزشمند هستید، همانطور که هستید.
11. حفظ تعادل قدرت در رابطه
در هر رابطهای، نوعی تعادل قدرت وجود دارد. اگر احساس کنید که قدرت در رابطه ناعادلانه توزیع شده است و شما از طرف مقابل قدرت کمتری دارید، ممکن است احساس کنید که نمیتوانید خودتان باشید. مثلا اگر طرف مقابل شما از نظر مالی یا اجتماعی از شما برتر باشد، ممکن است از ابراز عقاید خود بترسید یا سعی کنید همیشه با او موافق باشید. یک رابطه سالم، رابطهای است که در آن قدرت به طور عادلانه بین دو طرف تقسیم شده باشد. سعی کنید در رابطه خود تعادل قدرت را حفظ کنید و از ابراز نیازها و خواستههای خود نترسید. اگر احساس میکنید که در رابطه شما تعادل قدرت وجود ندارد، با طرف مقابل خود صحبت کنید و سعی کنید به یک توافق برسید. احترام متقابل و شنیدن نظرات یکدیگر، کلید حفظ تعادل قدرت در رابطه است.
12. تغییرات شخصیتی و رشد فردی
انسانها به طور مداوم در حال تغییر و رشد هستند.ممکن است در طول یک رابطه، شخصیت شما یا شخصیت طرف مقابل تغییر کند و این تغییرات باعث شود که احساس کنید دیگر نمیتوانید خودتان باشید.مثلا اگر شما در ابتدای رابطه فردی برونگرا و اجتماعی بودهاید، اما اکنون به فردی درونگرا و آرام تبدیل شدهاید، ممکن است احساس کنید که دیگر نمیتوانید با طرف مقابل خود ارتباط برقرار کنید.باید در طول رابطه با تغییرات شخصیتی خود و طرف مقابل همراه باشید و سعی کنید راههای جدیدی برای ارتباط برقرار کردن با یکدیگر پیدا کنید.
در مورد تغییرات خود با طرف مقابل صحبت کنید و به او اجازه دهید تا شما را دوباره بشناسد.
با سازگاری با تغییرات و تلاش برای درک یکدیگر، میتوانید رابطه خود را حفظ کنید و حتی آن را قویتر کنید.رشد فردی و پذیرش تغییرات، بخشی جداییناپذیر از زندگی است.
