چگونه میتوان در یک رابطه عاشقانه از “گوش نکردن به طرف مقابل” جلوگیری کرد؟
رابطه سالم و پایدار است. وقتی به حرفهای شریک عاطفیتان توجه نمیکنید، پیامی ناخوشایند ارسال میکنید: اینکه نظرات، احساسات و دغدغههای او برای شما مهم نیستند. این بیتوجهی میتواند به مرور زمان باعث ایجاد دلخوری، سوءتفاهم و سردی در رابطه شود. اما خوشبختانه، با تمرین و آگاهی میتوانید این عادت ناپسند را ترک کرده و شنونده بهتری باشید.
در اینجا 15 نکته کاربردی برای بهبود مهارت گوش دادن در روابط عاشقانه ارائه میشود:
- 💥
حضور کامل داشته باشید:
هنگام صحبت کردن همسرتان، تمام توجه خود را به او معطوف کنید. گوشی تلفن را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و از هرگونه عامل مزاحم دیگر دوری کنید. - 💥
تماس چشمی برقرار کنید:
نگاه کردن به چشمان گوینده نشان میدهد که شما به صحبتهای او توجه دارید و برایش ارزش قائلید. - 💥
به زبان بدن او توجه کنید:
حالات چهره، حرکات دست و وضعیت بدن همسرتان میتواند اطلاعات زیادی را درباره احساسات و افکار او منتقل کند. - 💥
سوالات باز بپرسید:
به جای سوالات بله یا خیر، سوالاتی بپرسید که او را تشویق به توضیح بیشتر و بازگو کردن احساساتش کند. مثلا به جای “آیا روز خوبی داشتی؟” بپرسید “روزت چطور گذشت؟ چه چیزهایی برات جالب بود؟” - 💥
میان حرفش نپرید:
اجازه دهید همسرتان صحبتهایش را تمام کند، سپس سوالات خود را بپرسید یا نظرات خود را بیان کنید. - 💥
به دنبال نکات مثبت باشید:
به جای تمرکز بر نکات منفی، سعی کنید نکات مثبت و سازنده را در صحبتهای همسرتان پیدا کنید. - 💥
از ارائه راه حل فوری خودداری کنید:
گاهی اوقات همسرتان فقط نیاز دارد که شنیده شود و احساساتش تایید شود. لزوماً نیازی نیست که شما راه حلی برای مشکل او ارائه دهید. - 💥
به بازخوردها توجه کنید:
از همسرتان بپرسید که آیا احساس میکند شما به حرفهایش گوش میدهید. از او بخواهید تا به شما بگوید چگونه میتوانید شنونده بهتری باشید. - 💥
تمرین کنید:
گوش دادن فعالانه یک مهارت است که با تمرین بهبود مییابد. هرچه بیشتر تمرین کنید، بهتر میتوانید به حرفهای همسرتان گوش دهید و ارتباط عمیقتری با او برقرار کنید. - 💥
از کمک حرفهای استفاده کنید:
اگر در گوش دادن به حرفهای همسرتان مشکل جدی دارید، از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیرید.
با به کارگیری این نکات ساده اما مؤثر، میتوانید مهارت گوش دادن خود را بهبود بخشیده و رابطه عاشقانه خود را تقویت کنید.
ارتباط موثر کلید یک رابطه سالم و شاد است.
۱. حضور ذهنی کامل داشته باشید
وقتی طرف مقابلتان صحبت میکند، موبایل خود را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و هر چیز دیگری که حواستان را پرت میکند، کنار بگذارید. تمام توجهتان را به او معطوف کنید. این کار نشان میدهد که برای حرفهای او ارزش قائل هستید و به آنها اهمیت میدهید. تمرین حضور ذهن (mindfulness) در زندگی روزمره به تقویت این مهارت کمک میکند. تلاش کنید این عادت را به بخشی جداییناپذیر از تعاملات روزانهتان تبدیل کنید. با این کار، پیامی واضح به طرف مقابل ارسال میکنید: “من به تو و حرفهایت اهمیت میدهم. “
۲. از قطع کردن حرف او خودداری کنید
اجازه دهید طرف مقابل صحبتهایش را کامل کند. حتی اگر عجله دارید یا فکر میکنید میدانید چه میخواهد بگوید، صبور باشید و حرف او را قطع نکنید. قطع کردن حرف دیگران نشاندهندهی بیاحترامی است و باعث میشود طرف مقابل احساس کند که حرفهایش ارزشی ندارد. این کار همچنین مانع از درک کامل منظور او میشود و ممکن است منجر به سوءتفاهم شود. اگر مجبورید حرف او را قطع کنید (مثلاً در یک شرایط اضطراری)، حتماً عذرخواهی کنید و دلیلتان را توضیح دهید. قبل از پاسخ دادن، کمی مکث کنید. این کار به شما فرصت میدهد تا به حرفهای او فکر کنید و پاسخ مناسبتری بدهید. سکوتهای کوتاه در حین گفتگو، نشاندهندهی احترام و توجه شماست. بهجای فکر کردن به پاسخ خودتان، تمام تمرکزتان را روی حرفهای او بگذارید.
۳. سؤالات واضح و مرتبط بپرسید
برای اطمینان از اینکه منظور او را درست فهمیدهاید، سؤالات واضح و مرتبط بپرسید. این کار نشان میدهد که به حرفهای او گوش میدهید و میخواهید موضوع را به درستی درک کنید. از سؤالات باز (Open-ended questions) استفاده کنید که او را تشویق به توضیح بیشتر کند. سؤالاتی مانند “بیشتر توضیح میدهی؟” یا “چه احساسی داشتی؟” به او فرصت میدهند تا احساسات و افکارش را به اشتراک بگذارد. از پرسیدن سؤالات جهتدار (Leading questions) خودداری کنید که پاسخ مورد نظر شما را القا میکنند. بهجای “فکر نمیکنی این کار اشتباه بود؟” بپرسید “نظرت در این مورد چیست؟”سؤالات شما باید نشاندهندهی کنجکاوی و تمایل شما به درک بهتر دیدگاه او باشد. با پرسیدن سؤالات مناسب، میتوانید از سوءتفاهمها جلوگیری کنید و ارتباط عمیقتری برقرار کنید.
۴. از زبان بدن مناسب استفاده کنید
زبان بدن شما میتواند به طرف مقابل نشان دهد که آیا به حرفهای او گوش میدهید یا نه.تماس چشمی برقرار کنید، سر خود را به نشانه تایید تکان دهید و حالت بدنی باز داشته باشید.تماس چشمی نشاندهندهی توجه و احترام است.از زل زدن طولانیمدت خودداری کنید، اما نگاه خود را به طور کلی به او معطوف کنید.تکان دادن سر به نشانه تایید، نشان میدهد که حرفهای او را درک میکنید و با او همدلی دارید.
</p> </p> <p>از قوز کردن، روی صندلی چرخیدن و بازی کردن با موهایتان خودداری کنید، زیرا این رفتارها نشاندهندهی بیحوصلگی و عدم توجه هستند.
</p> </p> <p>زبان بدن شما باید با لحن کلامیتان همخوانی داشته باشد.
اگر میگویید که به حرفهای او گوش میدهید، اما زبان بدنتان چیز دیگری میگوید، طرف مقابل متوجه عدم صداقت شما خواهد شد.</p> </p> <h2>۵.همدلی نشان دهید</h2> </p> <p>همدلی به معنای موافقت با او نیست، بلکه به معنای درک احساسات اوست.</p> </p> <p>حتی اگر با نظر او مخالف هستید، میتوانید احساسات او را درک کنید و به او بگویید که متوجه هستید چرا چنین احساسی دارد.</p> </p> <p>عباراتی مانند “> </p> </p> <p>از قضاوت کردن خودداری کنید.
به جای اینکه به او بگویید چه کار باید بکند، سعی کنید فقط به حرفهایش گوش دهید و او را درک کنید.</p> </p> <p>همدلی باعث ایجاد ارتباط عمیقتر و صمیمانهتر بین شما میشود.</p> </p> <p>با همدلی نشان دادن، به او اطمینان میدهید که او را درک میکنید و از او حمایت میکنید.</p> </p> <h2>۶.فعالانه گوش دهید</h2> </p> <p>گوش دادن فعالانه به معنای فقط شنیدن کلمات نیست، بلکه به معنای درک کامل پیام طرف مقابل است.
این شامل توجه به لحن، زبان بدن و احساسات پنهان در پس کلمات است.</p> </p> <p>گوش دادن فعالانه نیازمند تمرکز و تلاش آگاهانه است.</p> </p> <p>خلاصه کردن (Paraphrasing) یکی از تکنیکهای مفید برای گوش دادن فعالانه است.بعد از اینکه طرف مقابل صحبت کرد، میتوانید حرفهای او را با زبان خودتان خلاصه کنید و از او بپرسید که آیا درست فهمیدهاید یا نه.</p> </p> <p>مثلاً میتوانید بگویید “اگر درست فهمیده باشم، منظورت این است که.
..“</p> </p> <p>خلاصه کردن نشان میدهد که به حرفهای او گوش میدهید و تلاش میکنید تا منظور او را به درستی درک کنید.</p> </p> <h2>۷.انتقادپذیر باشید</h2> </p> <p>اگر طرف مقابل از شما انتقاد میکند، سعی کنید بدون دفاع کردن یا عصبانی شدن به حرفهایش گوش دهید.حتی اگر با انتقاد او موافق نیستید، سعی کنید دیدگاه او را درک کنید و به او نشان دهید که به حرفهایش احترام میگذارید.
</p> </p> <p>انتقاد سازنده (Constructive criticism) میتواند به رشد و بهبود رابطه شما کمک کند.</p> </p> <p>بهجای اینکه فورا واکنش نشان دهید، کمی مکث کنید و به حرفهای او فکر کنید.</p> </p> <p>از او بخواهید که انتقادش را با مثالهای مشخص توضیح دهد.</p> </p> <p>از او تشکر کنید که به شما بازخورد داده است.</p> </p> <p>حتی اگر با انتقاد او موافق نیستید، میتوانید از او به خاطر اینکه دیدگاهش را با شما به اشتراک گذاشته است، تشکر کنید.
</p> </p> <p>بهجای دفاع کردن از خودتان، سعی کنید بپرسید چگونه میتوانید رفتار خود را بهبود دهید.</p> </p> <h2>۸.سوءتفاهمها را برطرف کنید</h2> </p> <p>اگر در طول صحبت سوءتفاهمی پیش آمد، سعی کنید فورا آن را برطرف کنید.از طرف مقابل بخواهید که منظورش را بیشتر توضیح دهد و شما هم منظورتان را واضحتر بیان کنید.</p> </p> <p>سوءتفاهمها میتوانند به سرعت به مشکلات جدی تبدیل شوند.
</p> </p> <p>هر چه زودتر سوءتفاهمها را برطرف کنید، از ایجاد تنش و ناراحتی بیشتر جلوگیری خواهید کرد.</p> </p> <p>از عباراتی مانند “منظورت را درست متوجه نشدم، میتوانی بیشتر توضیح دهی؟” استفاده کنید.</p> </p> <p>از سرزنش کردن خودداری کنید.به جای اینکه بگویید “تو منظورم را اشتباه فهمیدی”، بگویید “من نتوانستم منظورم را به درستی بیان کنم.“</p> </p> <p>به دنبال راهحلی مشترک برای رفع سوءتفاهم باشید.
</p> </p> <h2>۹.از قضاوت کردن خودداری کنید</h2> </p> <p>وقتی طرف مقابل صحبت میکند، سعی کنید او را قضاوت نکنید.به جای اینکه فورا نظر بدهید، سعی کنید فقط به حرفهایش گوش دهید و او را درک کنید.</p> </p> <p>قضاوت کردن باعث میشود طرف مقابل احساس کند که نمیتواند با شما صادق باشد.</p> </p> <p>همه ما حق داریم اشتباه کنیم و نظر خودمان را داشته باشیم.
</p> </p> <p>حتی اگر با نظر او مخالف هستید، میتوانید به او احترام بگذارید و به او اجازه دهید نظرش را بیان کند.</p> </p> <p>از برچسب زدن به او خودداری کنید.به جای اینکه بگویید “تو همیشه این کار را میکنی”، سعی کنید فقط به رفتار او در همان لحظه خاص اشاره کنید.</p> </p> <p>از تحقیر کردن او خودداری کنید.هیچگاه از کلمات توهینآمیز استفاده نکنید.</p> </p> <h2>۱۰.
به احساسات او اهمیت دهید</h2> </p> <p>به احساساتی که طرف مقابل در طول صحبت ابراز میکند، توجه کنید.به او نشان دهید که به احساساتش اهمیت میدهید و او را درک میکنید.</p> </p> <p>احساسات نقش مهمی در روابط ایفا میکنند.</p> </p> <p>نادیده گرفتن احساسات طرف مقابل میتواند باعث ناراحتی و رنجش او شود.</p> </p> <p>عباراتی مانند “متوجه هستم که ناراحتی” یا “به نظر میرسد که خیلی هیجانزدهای” به او نشان میدهند که شما به احساساتش اهمیت میدهید.
</p> </p> <p>از او بپرسید که چه احساسی دارد و چرا چنین احساسی دارد.</p> </p> <p>به او اجازه دهید احساساتش را بدون قضاوت کردن بیان کند.</p> </p> <p>سعی کنید با او همدلی کنید و خودتان را جای او بگذارید.</p> </p> <h2>۱۱.به نشانههای غیرکلامی توجه کنید</h2> </p> <p>علاوه بر کلمات، به نشانههای غیرکلامی طرف مقابل نیز توجه کنید.زبان بدن، لحن صدا و حالات چهره میتوانند اطلاعات زیادی درباره احساسات و افکار او در اختیار شما قرار دهند.
</p> </p> <p>نشانههای غیرکلامی میتوانند گاهی اوقات مهمتر از کلمات باشند.</p> </p> <p>مثلا اگر طرف مقابل در حالی که میگوید حالش خوب است، اخم کرده و شانههایش را خم کرده است، ممکن است واقعا ناراحت باشد.</p> </p> <p>با دقت به نشانههای غیرکلامی، میتوانید احساسات پنهان او را تشخیص دهید و به او کمک کنید.</p> </p> <p>پس، باید با شناخت طرف مقابل، نشانههای غیرکلامی او را به درستی تفسیر کنید.
</p> </p> <p>با توجه به نشانههای غیرکلامی، میتوانید ارتباط عمیقتر و معنادارتری با طرف مقابل برقرار کنید.</p> </p> <h2>۱۲.شنونده خوبی باشید، نه فقط منتظر نوبت برای صحبت کردن</h2> </p> <p>هدف از گفتگو باید درک طرف مقابل باشد، نه فقط بیان نظرات خودتان.سعی کنید بیشتر گوش دهید و کمتر صحبت کنید.به حرفهای او با دقت گوش دهید و به دنبال درک دیدگاه او باشید.</p> </p> <p>بسیاری از افراد در گفتگوها فقط منتظر نوبت خود برای صحبت کردن هستند و به حرفهای طرف مقابل توجه نمیکنند.
</p> </p> <p>این رفتار باعث میشود که طرف مقابل احساس کند که حرفهایش ارزشی ندارد و شنیده نمیشود.</p> </p> <p>سعی کنید از این دام خودداری کنید و شنونده خوبی باشید.</p> </p> <p>بهجای اینکه در طول صحبت به فکر پاسخ خودتان باشید، تمام تمرکزتان را روی حرفهای او بگذارید.</p> </p> <p>با پرسیدن سؤالات مناسب، به او نشان دهید که به حرفهایش گوش میدهید و میخواهید موضوع را به درستی درک کنید.
</p> </p> <h2>۱۳.از پرت کردن حواس خود و طرف مقابل خودداری کنید</h2> </p> <p>در طول صحبت، از هر چیزی که ممکن است حواس شما یا طرف مقابل را پرت کند، دوری کنید.موبایل خود را خاموش کنید، تلویزیون را خاموش کنید و به هیچ چیز دیگری جز صحبتهای او توجه نکنید.</p> </p> <p>پرت شدن حواس میتواند باعث شود که بخش مهمی از صحبتها را از دست بدهید.</p> </p> <p>در ضمن، پرت شدن حواس نشان میدهد که به حرفهای طرف مقابل اهمیت نمیدهید.
</p> </p> <p>فضایی آرام و بدون مزاحمت برای گفتگو انتخاب کنید.</p> </p> <p>به او نشان دهید که تمام توجه شما به او معطوف است.</p> </p> <p>با این کار، ارتباطی عمیقتر و معنادارتری با او برقرار خواهید کرد.</p> </p> <p>خاموش کردن نوتیفیکیشنهای گوشی یکی از سادهترین راهها برای جلوگیری از پرت شدن حواس است.</p> </p> <h2>۱۴.صبور باشید</h2> </p> <p>گاهی اوقات، طرف مقابل ممکن است برای <a href=" https: target="_blank">بیان احساسات و افکارش نیاز به زمان بیشتری داشته باشد.
صبور باشید و به او فرصت دهید تا حرفهایش را به طور کامل بیان کند.از عجله کردن و فشار آوردن به او خودداری کنید.صبر یکی از مهمترین ویژگیهای یک شنونده خوب است.فشار آوردن به طرف مقابل میتواند باعث شود که احساس ناراحتی کند و از ادامه صحبت منصرف شود.به او اطمینان دهید که برای شنیدن حرفهایش وقت دارید.به او اجازه دهید با سرعت خودش صحبت کند.با نشان دادن صبر و حوصله، به او کمک میکنید تا احساس راحتی کند و با شما صادق باشد.
۱۵. به دنبال راهحلهای مشترک باشید
اگر در طول صحبت به مشکلی رسیدید، سعی کنید به دنبال راهحلهای مشترک باشید. به جای اینکه فقط به دنبال اثبات حقانیت خودتان باشید، به دنبال راهی باشید که هر دو طرف را راضی کند. همکاری و سازش نقش مهمی در حل مشکلات ایفا میکنند. با همکاری و سازش، میتوانید به این هدف دست یابید. به جای تمرکز بر روی اختلافات، بر روی نقاط مشترک تمرکز کنید. به دنبال راهحلهایی باشید که به نفع هر دو طرف باشد. با این کار، رابطهای قویتر و صمیمانهتر خواهید داشت.
